وسواس جبری چه نوع اختلالی است و چگونه درمان میشود ؟
وسواس جبری هم مانند دیگر اختلالات مربوط به حوزه روانشناسی ، میتواند مشکلات متعددی برای فرد مبتلا ایجاد کند که در ادامه به بررسی این موضوع پرداخته ایم.
وسواس جبری چه نوع اختلالی تلقی می شود ؟
چه راهکارهایی برای مقابله با وسواس جبری باید در نظر بگیریم ؟
چه نشانه های رفتاری خبر از ابتلای افراد به این نوع وسواس میدهد ؟
اختلال وسواس جبری میتواند به اشکال بسیار مختلفی خود را نشان دهد که در این مقاله برخی از اشکال‌های رایج آن را با هم مرور می‌کنیم.
نمونه‌هایی از افکار و رفتارهای وسواس جبری :
علایم اختلال وسواس جبری به قدری متنوع و پیچیده هستند که گاهی افراد و حتی خانواده‌هایشان تا سال‌ها نمی‌دانند این علایم را باید بیماری دانست و برای درمان مراجعه کرد. در اینجا سعی شده تا برخی از رایج‌ترین این علایم گردآوری شود :
_ افکار وسواسی در مورد آلودگی و کثیفی
* ترس زیاد از ابتلا به بیماری واگیردار
* نگرانی زیاد از کثیفی و میکروب
* نگرانی از عدم کنترل محتویات بدن (ادرار و مدفوع و…)
_ نیاز وسواسی به نظم و تقارن
* همه چیز باید دقیق و مرتب باشد
* لباس و سر و وضع و محیط کار یا زندگی فرد باید منظم باشد
_ وسواس نگه داشتن وسایل
* هیچ چیز قدیمی را نمی‌توانند دور بریزند، حتی روزنامه‌های بلامصرف؛ ترس اینکه یک روز لازم شوند یا اینکه دورریختن آنها اشتباه باشد
_ وسواس‌ها با محتوای جنسی
* افکار جنسی که ناخواسته به ذهن فرد رسیده و برایش نامطلوب است
* ترس از اینکه ناخواسته کودکی را مورد آزار جنسی قرار دهد
* ترس از اینکه فرد هم‌جنس‌گرا باشد
_ وسواس تکرار
* تکرار فعالیت‌های عادی روزمره بدون دلیلی منطقی
* سوال کردن مکرر در مورد موضوعی خاص
* خواندن چندباره یک پاراگراف یا جمله
_ شک غیرمنطقی
* فرد شک می‌کند که کارهایش را درست انجام داده یا خیر. مثلا چک را امضا کرده است؟غسل را درست انجام داده است؟ نماز را درست خوانده است؟
_ وسواس‌ها با محتوای مذهبی
* هجوم افکارمذهبی زشت و مخالف با عقاید بیمار
* درگیری ذهنی شدید با مسایل اخلاقی و درست و غلط بودن
_ وسواس‌ها با محتوای خشم
* ترس از اینکه فرد سبب بروز حادثه‌ای مرگبار شود، مثل آتش‌سوزی
* فرد به طور مکرر تصاویری را با محتوای خشونت به ذهن آورد
* ترس از اینکه فکری خشن را عملی کند
* ترسی غیرمنطقی از اینکه به فردی آسیب وارد کرده باشد (در رانندگی فردی را زیر گرفته باشد)
_ وسواس‌های با محتوای تغذیه و وزن
* درگیری ذهنی با اندازه‌گیری وزن مواد غذایی مصرفی
* ترس غیرمنطقی از اینکه بعضی غذاها بد هستند یا نباید مصرف شوند
* درگیری ذهنی بسیار شدید با موضوع وزن (روزی چند بار خود را وزن کردن)
_ ترس‌های خرافاتی
* عقیده به اینکه برخی اعداد خوش‌شانسی یا بدشانسی می‌آورند
* تکرار برخی از کارها به دفعات مشخص (شستن دست، مسواک زدن)
* احساس اجبار در درست انجام دادن کارها
* فرد خود را مجبور می‌بیند که نظم و ترتیب خاصی را در انجام کارهایش داشته باشد (مثلا لباس‌ها را در روز خاصی بشوید، لیوان‌ها را به سبک خاصی در کمد بچیند)
_ احساس اجبار در چک کردن
* فرد مرتب در را چک می‌کند تا از بسته بودن آن مطمئن شود
* چک کردن بیش از حد کارهایش تا از بروز اشتباه جلوگیری کند
* چک کردن بیش از حد اعضای بدن از ترس از ابتلا به بیماری
_ سایر وسواس‌ها
* فرد خود را مجبور می‌بیند برای فرار از یک فکر اذیت کننده چند بار چیزی را لمس کند
* فرد خود را مجبور می‌بیند که موضوع خاصی را به فردی بگوید یا از فردی سوال کند
* فرد یک سوال را مکررا از فردی می‌پرسد تا خیالش راحت شود
* وسواس شمارش (فرد خود را مجبور می‌بیند که مثلا تعداد ماشین‌ها را بشمارد)
منبع : دکترسلام
