هوشبهر یا همان بهره هوشی به چه معناست و چگونه محاسبه میشود ؟

هوشبهر که به همان بهره هوشی گفته می شود ، فرمولی برای محاسبه دارد که طبق آن می توان به عدد بهره هوشی افراد ، پی برد که در ادامه قصد داریم به این موضوع بپردازیم .

هنگامی که سن عقلی کودک معین باشد با در دست داشتن سن تقویمی اش می توان هوشبهر او را تعیین نمود . هوشبهر هر کودکی عبارت است از بهره یا خارج قسمت سن عقلی (M.A.) به سن تقویمی (C.A.) ضرب در عدد ۱۰۰ .

بر پایه رابطه بالا کودک ۸ ساله ای که دارای سن عقلی ۸ ساله است دارای هوشبهر ۱۰۰ می باشد و میزان هوش او بهنجار یا نرمال است ، ولی اگر همین کودک سن عقلی کودکان ۱۰ ساله را داشت بهره ی هوشش ۱۲۵
می شد و در شمار کودکان باهوش و پیشرفته قرار می گرفت ، از طرف دیگر اگر همین کودک سن عقلی کودکان ۶ ساله را داشت هوشبهر او ۷۵ می شد و کودکی کم هوش و عقب مانده بود . ( در صورتی که سن عقلی و سن تقویمی یکسان باشند کودک دارای هوش بهنجار یا عادی است. )

در آزمون های هوشی استنفرد – بینه وقتی کودکی به ۶۰ درصد از پرسشهای هر گروه سنی پاسخ دهد دارای سن عقلی آن گروه خواهد بود .
اگر کودک ۵ ساله ای به همه پرسشهای گروه سنی خود پاسخ دهد آزمونهای گروه سنی بالاتر را به او می دهند تا جایی که به ۶۰ درصد از آنها پاسخ دهد . یعنی اگر همین کودک ۵ ساله به ۶۰ درصد از پرسشهای آزمون ۷ سالگان پاسخ گوید دارای سن عقلی ۷ ساله خواهد بود و بهره هوشش به این قرار ۱۴۰ می باشد .

برای نمونه اگر بخواهیم بر پایه آزمون هوشی استنفرد – بینه بهره هوش کودک ۶ سال و سه ماهه ای را بسنجیم نخست آزمایش را با آزمون مربوط به ۶ ساله ها آغاز می کنیم ملاحظه می شود که کودک به همه پرسشها پاسخ درست می دهد ، آنگاه مشاهده می گردد که به آزمون گروههای سنی ۷ و ۸ و ۹ ساله به ترتیب به ۴ ، ۳ و ۲ پرسش می تواند پاسخ درست بدهد اما نمی تواند از عهده هیچ یک از پرسشهای آزمون ۱۰ ساله ها برآید .

با توجه به ویژگیهای آزمون هوشی استنفرد – بینه وقتی کودک از ۶ سالگی به بعد به هر پرسشی که پاسخ درست بدهد ۲ ماه بر سن عقلی او افزوده می شود ، چون این کودک ۶ سال و ۳ ماه دارد سن تقویمی او به ماه برابر است با :

۷۵ = ۳ + ۷۲ = ۳ + ۱۲ × ۶

هوشبهر این کودک ۱۲۰ می باشد و به طوری که مشاهده می شود سن عقلی او بیشتر از سن تقویمی است ، هر چه سن عقلی بیشتر باشد هوشبهر نیز بیشتر است و اگر سن تقویمی بیشتر از سن عقلی باشد هوش کودک از افراد عادی کمتر است و امکان دارد در شمار گروههای عقب ماندگان ذهنی قرار گیرد .

آزمونهای هوشی همواره ثابت کرده اند اکثر کودکانی که در محیط کم و بیش همانندی زندگی می کنند ، از نظر هوشی بهنجار هستند ، یعنی هوشبهر آنان در حدود ۱۰۰ می باشد .

گروههایی با درجات هوشی پایین تر از ۱۰۰ و گروههای دیگر به همان نسبت دارای هوشبهر بالاتر از ۱۰۰ می باشند .

منبع : دکترسلام