شرطی شدن عادت ها گامی نخست برای به وجود آمدن آنها !

عادت ها به کارهایی گفته می شوند که ما در طول زندگی به آن ها عمل می کنیم ؛ این عادت ها می توانند کوتاه مدت ، میان مدت و یا بلند مدت باشند .

عادت های افراد با یکدیگر متفاوت است به طور مثال : زمان استراحت ، مصرف گوناگون مواد غذایی و…؛ البته لازم به ذکر است بعضی از رفتارهای روزانه مانند : سلام کردن ، استحمام ، به جا آوردن صله ی رحم و تعارف کردن در بیشتر افراد به طور یکسان وجود دارد .

عادت ها برای رفع نیاز به وجود می آیند و به دو گروه تقسیم می شوند :

1 ـ عادت های بدنی ، مانند : نیاز به استراحت ، مواد غذایی ، پوشاک و…

2 ـ عادت های روحی و روانی ، نظیر : نیاز به محبت کردن و محبت دیدن ، گفت و گوهای خانوادگی و آزادی .

انسان ها برای رفع نیازمندی های خود باید از عادت هایی به طور روزانه استفاده کنند ، عادت هایی از قبیل : شیوه ی غذا خوردن و پوشیدن لباس ، شستشوی دهان و دندان ، احترام به والدین و بزرگان اقوام .

برای اینکه عادت ها به صورت یک کار روزانه درآیند ، نیاز به تکرار بسیار زیادی دارد و یکی از دلایل سخت بودن ترک عادات بد نیز همین علت است ؛ اگر ما بخواهیم یک عادت مفید را جایگزین یک رفتار مضر کنیم ، باید توانایی تکرار و تقویت این کار را داشته باشیم .

حال برای اینکه بتوانید توانایی تکرار خود را تقویت نمایید ، بایستی با انواع تقویت که به دو گروه مثبت و منفی تقسیم می شود ، آشنا شوید :

1 ـ تقویت مثبت : به زمانی گفته می شود که توانسته باشید به نتیجه ی مطلوب و هدف خود برسید .

2 ـ تقویت منفی : درست بالعکس مورد بالا می باشد و به زمان هایی اطلاق می شود که به هدف و نتیجه ی مطلوب خود نرسید که در اکثر مواقع نیز با ایجاد احساس نارضایتی همراه خواهد بود .

بیایید مثالی در این خصوص داشته باشیم :

فرض کنید این توقع را دارید که افراد به شما احترام بگذارند ، در این حالت طبیعی است که شما هم باید به آن ها احترام بگذارید که در اصطلاح به این عمل ، احترام متقابل گفته می شود به عنوان مثال : اگر از شخصی درخواست کوچکی مانند آوردن خلال دندان داشته باشید و این درخواست را به طور بی ادبانه به آن شخص ارائه کنید ، حتما به نتیجه ی مطلوب خود نخواهید رسید ، اما اگر در درخواست خود از کلماتی همانند ” خواهش می کنم و یا لطفا ” استفاده نمایید ، به احتمال زیاد جواب فرد مقابل به درخواست شما مثبت می شود و اینگونه می توانید به نتیجه ی مطلوب و دلخواه خود دست یابید .

به عنوان نکته ی انتهایی این مقاله ، درنظر داشته باشید که یک اصل مهم در ایجاد عادت های مطلوب و تربیت رفتارهای افراد وجود دارد و آن این است که همیشه سعی کنید عادت ها را به صورت مثبت تقویت نمایید ، اما در مواقع لزوم نیز می توانید برای پایدار نگه داشتن عادت های مطلوب ، بعضی از آن ها را به صورت منفی تقویت کنید .