اعتدال سالاری جایگزین فرزندسالاری در خانواده ها
یکی از جنبه های مثبت اعتدال سالاری به تعادل رفتار اشاره دارد . تعادل رفتاری که در بسیاری از شیوه های آموزشی – تربیتی ، به آن تأکید شده است !
اگر تصمیم گرفته اید که به شیوه ی تربیتی فرزندسالاری خاتمه دهید ، در ادامه با چند راهکار ساده ، کمی اعتدال را به رفتار شما در مقابل فرزندتان هدیه خواهیم کرد تا اعتدال سالاری را شیوه ی تربیتی خود کرده و در نتیجه با مشکل و معضل فرزندسالاری در آینده ی تربیتی فرزندتان مواجه نشوید .
پرهیز از شیوع فرزندسالاری در خانواده ها و عادت به پذیرش و اجرای اعتدال سالاری :
1- سعی کنید هر چیزی که فرزندتان از شما طلب کرد را بدون دلیل برای او نخرید !
به عنوان مثال فرزندتان از شما یک وسیله ی بازی ، لپ تاپ ، موبایل و … میخواهد . در این موارد بهترین رفتار و اعتدال ترین نوع برخورد اینگونه است که نه به صورت خشک و خشن بگویید : ” نه ! ” و نه اینکه بدون چون و چرا ، نیاز فرزندتان را برآورده سازید . شما ابتدا دلیل این خواسته را از فرزندتان بخواهید و اگر معقول به نظر رسید و در توان مالی شما بود ، درصدد فراهم آوردنش باشید ولی اگر در توان مالی شما نبود ، به صورت منطقی با فرزندتان صحبت کنید و او را متقاعد سازید . اما اگر معقول به نظر رسید و در توان مالی شما هم بود ، لازم نیست که در اولین فرصت ، خواسته ی او را برآورده سازید ( مگر در موارد استثنا و خیلی ضروری ) ، چون در اینصورت فرزندتان حس میکند خیلی چیزها را میتواند به راحتی به دست آورد و این در آینده ی زندگی اجتماعی فرزندتان اثرات سوء خواهد گذاشت . شما میتوانید خواسته های فرزندتان را شناسایی کنید و در زمان مناسب ، تا حد توان خواسته هایش را برآورده سازید . در اینصورت فرزندسالاری را به اعتدال سالاری مبدل خواهید ساخت .
2- در مقابل رفتارهای زشت و ناپسند فرزندتان هرگز سکوت نکنید !
گاها دیده شده برخی از خانواده ها به خصوص پدران خانواده ، به دلیل برخورداری از برخی اغتقادات فکری ، خود را ملزم به بازخواست کردن فرزندان خود نمیبینند .
مثلا پدری تصور میکند اگر فرزند خود را بازخواست کند و یا در مقابل کار اشتباه فرزند خود ایستادگی کند ، خود را در مقابل فرزندش کوچک کرده و ممکن است برخی احترام ها و یا به قولی ، پرده های حرمت ، میان پدر و فرزند از بین برود .
این تصور ، تصور کاملا اشتباهی است و حتی اگر واقعیت هم داشته باشد ، بهتر از این است که فرزندتان کارهای اشتباه خود را تا بزرگسالی ادامه دهد و یا خدای نکرده به سقوط دچار شود .
اینگونه سکوت در مقابل اعمال فرزندتان ، فرزندسالاری بیش از حد گفته میشود و ممکن است در کوتاه مدت ، باعث حفظ احترام و به قول برخی از افراد ، از بین نرفتن حرمت ها شود ، ولی در دراز مدت عواقب این کار ، هم گریبان خانواده ها را خواهد گرفت و هم گریبان فرزندان آن خانواده ها را !
3- از ابزار تنبیه و تشویق استفاده کنید !
خیلی ساده است . در تربیت فرزندان خود سعی کنید هم تنبیه داشته باشید و هم تشویق . منظور از تنبیه ، تنبیه به سبک سنتی و یا به عبارتی تنبیه بدنی نیست . مقصود ، شیوه های تربیتی بازدارندگی میباشد .
بر فرض ، فرزند شما کار خطایی انجام داده است . دراین حالت اگر شما هیچ اقدامی برای بازداشتن فرزندتان از آن کار اشتباه و خطا انجام ندهید و همین عامل ، منجر به تکرار دوباره و چندباره ی آن اشتباه از سوی فرزندتان شود ، محکوم به فرزندسالاری هستید حتی به ناخواست !
در این مواقع اگر پیرو اصول اعتدال سالاری باشید ، به سادگی میتوانید با شیوه هایی چون : انجام ندادن فلان کار مورد علاقه ی فرزندتان ، یا نبردن کودکتان به پارک ، یا نخریدن فلان اسباب بازی و یا فلان وسیله ی مورد علاقه ی فرزندتان و یا حتی نپختن فلان غذای مورد علاقه ی فرزندتان و … به نحوی کار اشتباه فرزندتان را به او گوشزد کنید تا بستر بازدارندگی فرزندتان از آن کار خطا را ایجاد کرده باشید .
در مقابل تشویق نیز نباید فراموش شود و اگر فرزندتان کار خوبی انجام داده است ، با تشویق باعث شوید که کارهای خوبش ادامه دار شود . اشتباه نکنید ! اسم این عمل فرزندسالاری نیست ، بلکه شیوه های تشویقی برای فرزندتان است که نه تنها خللی در تربیت فرزندتان ایجاد نمی کند بلکه بسیار هم میتواند مؤثر باشد برای پیشبرد اهداف اعتدال سالاری .
خیلی وقتها تصور میکنیم که امر تربیت ، کاری بسیار سخت است و ممکن است همین تصورات باعث شود که از برخی عوامل تربیتی فرزندان خود غافل شویم ، درحالیکه اصلا اینگونه نیست ، به شرط آنکه بتوانیم شیوه های صحیح تربیتی را شناسایی و عملی کنیم . برخی از این شیوه ها آنقدر ساده و پیش پا افتاده هستند که با شنیدن آن ، ممکن است متعجب شویم ، ولی بد نیست که بدانیم ، بسیاری از همین شیوه های تربیتی ساده که دقیقا در عمق زندگی افراد هم قابل جستجو هستند ، بعضی اوقات آنچنان تأثیری خواهند گذاشت که خودمان هم متحیر خواهیم شد !!!